Về dự lễ khai hội có các đại biểu là: bà Trịnh Thị Thủy - Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; ông Nguyễn Trọng Thừa - Thứ trưởng Bộ Nội vụ; ông Vũ Hoài Bắc - Trưởng Ban Tôn giáo Chính phủ; ông Triệu Thế Hùng - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; đại diện Cục Di sản Văn hóa - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và một số sở, ban, ngành, địa phương trong tỉnh.

Trước khi lễ khai hội được diễn ra, từ sáng sớm, lễ rước nước rực rỡ sắc màu được chính quyền cùng đông đảo nhân dân tham gia đã tạo nên không khí rộn ràng của ngày hội. Lễ rước được bắt đầu từ sân đền, đi qua Nghi môn và các tuyến phố của thị trấn Ninh Giang, sau đó nước sẽ được lấy tại ngã ba sông Luộc, sau đó đoàn rước tiếp tục trở về đền.

 

Đền Tranh - nơi thờ Quan lớn Tuần Tranh là một ngôi đền cổ, có từ lâu đời, tọa lạc trên đất làng Tranh Xuyên, xã Đồng Tâm, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương, đã được Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích lịch sử văn hoá Quốc gia vào năm 2009.

Trải qua thăng trầm của lịch sử, người dân Ninh Giang nói chung và xã Đồng Tâm nói riêng đã bảo tồn, phát huy giá trị của di sản văn hóa lịch sử Quốc gia Đền Tranh. Lễ hội truyền thống Đền Tranh mùa xuân được khai mạc ngày 10/2 Âm lịch hàng năm.

 

Về giá trị văn hóa phi vật thể, Đền Tranh còn bảo lưu được nhiều trầm tích văn hóa với rất nhiều các sự lệ trong năm và được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Đền thờ Quan Lớn Tuần Tranh - hàng quan lớn trong hệ tứ phủ thuộc tín ngưỡng Đạo Mẫu. Trước Cách mạng tháng 8/1945, mỗi năm vào tháng 2 và tháng 8 là các kỳ lễ hội chính, ngoài ra còn có lễ Tiệc Quan ngày 25 tháng 5 Âm lịch. Ngày lễ trọng của kỳ lễ hội thứ nhất là ngày 14/2 Âm lịch, tương truyền kỷ niệm ngày sinh của Quan Lớn Tuần Tranh; lễ trọng của kỳ lễ hội thứ 2 là ngày 22/8 Âm lịch, kỷ niệm ngày mất của Đức Thánh Trần Hưng Đạo - người có công trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên Mông ở thế kỷ thứ 13.

 

Trong diễn văn khai mạc lễ hội Đền Tranh năm 2023, ông Nguyễn Thành Vạn, Phó Chủ tịch UBND huyện khẳng định: Các sự lệ và lễ hội tại Đền Tranh thể hiện ước vọng và năng lực sáng tạo văn hóa của cộng đồng nhân dân tại địa phương. Công tác bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa, trong đó có di sản văn hóa tại đền Tranh đã góp phần làm sống lại những giá trị văn hóa nghệ thuật của một vùng quê văn hiến có bề dày lịch sử lâu đời, qua đó cũng góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

 

Với giá trị đặc biệt về văn hóa, lịch sử, khoa học, ngày 04/4/2022, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 781, ghi danh Lễ hội truyền thống Đền Tranh là di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia.

 

Lễ hội Đền Tranh năm nay được tổ chức trong 03 ngày gồm ngày 01/3 và các ngày 04,05/3 với nhiều hoạt động phong phú bên cạnh việc tổ chức các nghi lễ truyền thống như tổ chức trưng bày các sản phẩm OCOP, chương trình giao lưu văn nghệ, các trò chơi dân gian như: kéo co, cờ tướng, đập niêu đất, bắt chạch trong chum, vật dân tộc, đi cầu kiều trên cạn, pháo đất…

 

P.V