Quyết định 2198/QĐ-TTg ngày 03/12/2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chiến lược phát triển Thể dục Thể thao (TDTT) Việt Nam đến năm 2020 đã cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước về TDTT, thể hiện sự nhất quán trong lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện. Là nền tảng cơ bản để định hướng phát triển TDTT tỉnh Hải Dương trong giai đoạn 2010-2020. Sau 10 năm triển khai thực hiện, sự nghiệp TDTT của tỉnh có những bước tiến và sự phát triển nhất định.

Diện mạo TDTT Hải Dương 10 năm qua

Để đưa thể thao đến gần hơn với người dân, các cấp, các ngành trong tỉnh đã đẩy mạnh triển khai công tác tuyên truyền về lợi ích, tầm quan trọng của TDTT đối với sức khỏe, từ đó vận động người dân tham gia tập luyện TDTT hàng ngày. Việc tuyên truyền được triển khai dưới nhiều hình thức phong phú, đa dạng như tuyên truyền trực quan (băng rôn, khẩu hiệu, pano) đến tuyên truyền bằng các bài viết, phóng sự trên truyền hình và trên các kênh thông tin đại chúng. Nhờ đó, phong trào TDTT trên địa bàn tỉnh phát triển mạnh mẽ, thu hút nhiều đối tượng tham gia như: trẻ em, thanh niên, người cao tuổi, người khuyết tật, lực lượng vũ trang, phụ nữ... Vì vậy, số người tham gia tập luyện TDTT thường xuyên, số câu lạc bộ và gia đình thể thao không ngừng tăng lên cả về số lượng và chất lượng, năm sau cao hơn năm trước. Tỷ lệ số người tập luyện thường xuyên năm 2011 đạt 21%-23%, năm 2016 đạt 27%, 2019 đạt 30%; số gia đình thể thao năm 2011 đạt 14% - 15%,  năm 2016 đạt 19%, năm 2017-2019 đạt 21%.

Trong 10 năm qua, Hải Dương đã không ngừng quan tâm đầu tư và phát triển phong trào TDTT. Hoạt động TDTT được tổ chức sôi nổi, rộng khắp nhân dịp các ngày lễ, tết, ngày kỷ niệm. Hàng năm, tổ chức từ 45 đến 50 giải thể thao, hội thao cấp tỉnh, ngành; 04 – 07 giải thể thao khu vực, toàn quốc và quốc tế. Các môn thể thao truyền thống của địa phương và các môn đang được phổ cập rộng rãi: Bóng chuyền, Bóng bàn, Bóng đá, Bơi lội, Cầu lông; duy trì, phát triển các môn thể thao dân tộc và các môn thể thao khác như: Đua thuyền truyền thống, Pháo đất, Kéo co, Thể dục dưỡng sinh, Đi bộ, Bóng chuyền hơi, Vật dân tộc, Cờ tướng, Xe đạp, Dân vũ… Hiện toàn tỉnh có trên 3.500 câu lạc bộ, điểm, nhóm hoạt động TDTT.

Phong trào TDTT quần chúng trong những năm qua phát triển mạnh mẽ trên địa bàn toàn tỉnh, đông đảo tầng lớp nhân dân tích cực tham gia hưởng ứng cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” bằng các hoạt động tập luyện, thi đấu đa dạng, phong phú. Hàng năm, sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với các Liên đoàn, hiệp hội thể thao, các tổ chức xã hội nghề nghiệp về TDTT vận động mọi người tham gia phát triển phong trào TDTT, phổ biến kiến thức, hướng dẫn tập luyện TDTT phù hợp với sở thích, lứa tuổi, giới tính, nghề nghiệp; bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho cộng tác viên TDTT cơ sở. Bên cạnh đó, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, Hội Người cao tuổi, Hội Người mù, Hội Người khuyết tật, Trung tâm Bảo trợ xã hội để phát triển các môn thể thao phù hợp với từng đối tượng như: Thể dục dưỡng sinh, Dân vũ, Dancesport, Đi bộ, Bơi lội, Cầu lông, Bóng bàn, Cờ tướng, Bóng chuyền hơi, Xe đạp… và tạo điều kiện cho các đối tượng người cao tuổi, người khuyết tật được tham gia hoạt động thể thao và các giải thi đấu thể thao thích hợp với các đối tượng, lứa tuổi khác nhau. Phối hợp với các sở, ngành, doanh nghiệp trong tỉnh phát triển các môn thể thao trong các doanh nghiệp như: Bóng chuyền, Bóng đá, Bóng bàn, Cầu lông, Bơi lội, Thể dục dưỡng sinh, Thể dục giữa giờ, phát triển thêm các môn thể thao giải trí khác như: Dancesport, HipHop... Xây dựng hệ thống thi đấu thể thao các cấp cho các sở, ngành, doanh nghiệp hoặc khuyến khích các doanh nghiệp tổ chức thi đấu thể thao cho công nhân, người lao động thành truyền thống hàng năm.

Cùng với sự phát triển của phong trào TDTT quần chúng, các công trình thể thao, cơ sở vật chất, dụng cụ, sân bãi tập luyện ở các cơ sở được tăng cường, các giải thi đấu cấp tỉnh, cấp huyện đều được tổ chức và giành được kết quả đáng khích lệ góp phần vào sự phát triển chung của thể thao tỉnh nhà. Hệ thống cơ sở vật chất cấp tỉnh quản lý gồm: Nhà thi đấu TDTT tỉnh đạt tiêu chuẩn quốc gia với trang thiết bị hiện đại, đủ điều kiện tổ chức thi đấu quốc tế một số môn thể thao, diện tích 17.815m². Trung tâm Đào tạo, Huấn luyện và Thi đấu thể thao tỉnh có 1 sân bóng đá (hiện đang liên kết khai thác với doanh nghiệp), một số sân thể thao cơ bản Bóng chuyền, Bóng rổ, Nhà tập luyện đa năng, khu kí túc xá VĐV với tổng diện tích của Trung tâm gần 3ha. Các Câu lạc bộ Bóng bàn, Câu lạc bộ Bắn súng với các tuyến bắn 10m - 25m - 50m có thể tổ chức giải Súng hơi quốc gia, diện tích: 2.374 m². Bể bơi Yết Kiêu, diện tích 1.561 m² (không kể diện tích mặt hồ Bạch Đằng) cơ bản đáp ứng được việc tập luyện của VĐV.

Toàn tỉnh hiện có 9/12 huyện, thị xã, thành phố có sân vận động trung tâm; có 7/12 huyện, thị xã, thành phố có nhà tập và thi đấu TDTT gồm: Chí Linh, Cẩm Giàng, Nam sách, Kim Thành, Bình Giang, Ninh Giang, Kinh Môn và 12/12 huyện, thị xã, thành phố chưa có bể bơi đạt chuẩn quốc gia do nhà nước quản lý. 12/12 Bể bơi thông minh tại các Trung tâm Văn hóa, Thông tin -Thể thao, Trung tâm Văn hóa, Thể thao quản lý do ngân sách nhà nước hỗ trợ. Tổng số xã, phường, thị trấn hiện có 215/235 xã có sân vận động; 20 xã, phường, thị trấn còn lại mới có quy hoạch nhưng hiện nay chưa được xây dựng, trong đó có xã, phường, thị trấn không có quỹ đất để quy hoạch làm sân vận động. Phần lớn các địa phương chỉ có một sân thể thao cơ bản và một số sân thể thao khác, cơ sở vật chất, trang thiết bị tại khu thiết chế TDTT phục vụ nhân dân tập luyện còn hạn chế. Toàn tỉnh hiện có 22 Ao bơi hợp vệ sinh khu vực nông thôn được nhà nước đầu tư kinh phí xây dựng. Có 515/1469 thôn có sân thể thao (diện tích từ 1000-2000m2) theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới.

Cùng với sự phát triển của phong trào thể dục thể thao quần chúng, thể thao thành tích cao Hải Dương đã gặt hái được những kết quả đáng khích lệ. Thể thao thành tích cao của Hải Dương đã khẳng định vị thế của mình trên đấu trường trong nước. Tại Đại hội TDTT toàn quốc lần thứ VII và lần thứ VIII, đoàn thể thao tỉnh Hải Dương được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng cờ xuất sắc, giữ vững vị trí trong top 10 tỉnh thành, ngành mạnh nhất toàn quốc.

Những năm qua, Hải Dương đã có nhiều đổi mới, tăng cường công tác quản lý, cải tiến phương pháp tuyển chọn và đào tạo lực lượng VĐV; đội ngũ HLV được chuẩn hoá, 100% có trình độ đại học và sau đại học, đồng thời không ngừng phát triển về số lượng và chất lượng các môn thể thao qua từng năm. Công tác đào tạo và phát triển lực lượng VĐV được chú trọng hàng đầu, luôn tập trung tuyển chọn, quản lý và đào tạo VĐV theo hướng nâng cao hiệu quả về số lượng và chất lượng. Tính đến tháng 2 năm 2020, chỉ tiêu đào tạo các VĐV luân huấn, mục tiêu là 530 VĐV/25 đội thể thao. 143 VĐV đạt đẳng cấp trong đó 04 VĐV kiện tướng quốc tế, 58 VĐV kiện tướng, 12 VĐV dự bị kiện tướng và 69 VĐV cấp I quốc gia. Hằng năm, các VĐV Hải Dương trung bình mang về từ 60 đến 80 HCV ở các giải trong nước và quốc tế. Thành quả này khẳng định thể thao tỉnh Đông đã có hướng đi phù hợp, sự đầu tư đúng đắn cho các môn thể thao truyền thống, có thế mạnh. Trong đó ưu tiên đầu tư kinh phí từ nguồn ngận sách được cấp cho công tác xây dựng lực lượng VĐV nòng cốt tại các đội tuyển, trong đó chú trọng nâng cao chế độ dinh dưỡng cho VĐV, đồng thời tăng cường công tác xã hội hóa thể thao thành tích cao để tăng thu, thu hút nguồn lực ngoài ngân sách nhà nước, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong phát triển thể thao thành tích cao hiện nay. Trong giai đoạn 2010 – 2019, một số tổ chức xã hội, doanh nghiệp Trung ương và địa phương, tư nhân trên địa bàn tỉnh hỗ trợ kinh phí cho hoạt động sự nghiệp TDTT ước tính từ 2,5 - 3 tỷ đồng/năm, điển hình như: Công ty TNHH MTV Xi măng Vicem Hoàng Thạch; Công ty Cổ phần Kinh doanh nước sạch Hải Dương; Công ty TNHH Gia Bảo Hải Dương; Công ty TNHH Babeeni Việt Nam…

 

Còn đó những khó khăn, thử thách

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác thể dục thể thao của tỉnh vẫn còn một số khó khăn: Phong trào TDTT quần chúng tuy đã phát triển nhưng chưa đồng đều, chủ yếu tập trung tại các thị xã, thị trấn; tỷ lệ người tham gia tập luyện TDTT thường xuyên khu vực nông thôn còn thấp, sân bãi phục vụ hoạt động ngoại khóa TDTT trong trường học hạn chế. Nguyên nhân do điều kiện cơ sở vật chất tập luyện thể thao còn thiếu, ở cấp huyện chưa có khu trung tâm TDTT nào được xây dựng hoàn chỉnh, thậm chí có nơi chưa có sân vận động cấp huyện; ở các xã khó khăn, vùng sâu hầu như không có sân bãi thể thao, cán bộ làm công tác TDTT cấp xã là kiêm nhiệm, thường thay đổi và chế độ trợ cấp, kính phí dành cho hoạt động TDTT cấp xã hạn chế. Một số cấp Ủy đảng, chính quyền chưa thường xuyên quan tâm chỉ đạo và đầu tư cho công tác TDTT, chưa đánh giá được tầm quan trọng của TDTT đối với việc nâng cao đời sống văn hóa tinh thần và sức khỏe của nhân dân, đặc biệt là việc xây dựng các tiêu chí văn hóa, thể thao trong chương trình xây dựng nông thôn mới hiện nay. Công tác xã hội hóa TDTT còn chậm phát triển, việc giải quyết đầu ra cho VĐV hết thời gian làm nhiệm vụ thi đấu còn nhiều khó khăn, bất cập. Sự phối hợp hoạt động giữa các ngành để phát triển TDTT chưa chặt chẽ, đặc biệt là công tác quản lý về giáo dục thể chất trong nhà trường. Tổ chức bộ máy TDTT từ tỉnh đến cơ sở chưa ổn định và đồng bộ, đội ngũ cán bộ TDTT, huấn luyện viên  thể thao thành tích cao còn thiếu về số lượng và yếu về chuyên môn. Công tác quản lý, giáo dục chính trị, tư tưởng đạo đức, tác phong cho VĐV chưa thực sự được quan tâm. Cơ chế chính sách đãi ngộ VĐV còn nhiều bất cập nên trong những năm qua (2012 – 2020) một số VĐV đã bỏ tập hoặc bỏ sang những đơn vị khác có chế độ lương, thưởng cao như môn Bóng bàn, Bóng chuyền nữ. Cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật lạc hậu chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển của phong trào và đào tạo vận động viên thể thao thành tích cao. Toàn tỉnh chưa có sân vận động đạt tiêu chuẩn tập luyện và thi đấu quốc gia, chưa có bể bơi đủ quy chuẩn để đăng cai tổ chức các giải toàn quốc.