Từ xa xưa, ông cha ta đã từng dạy: “Có phúc đẻ con biết lội, có tội đẻ con biết trèo (trèo cây)”. Tập luyện bơi, lội, chẳng những rèn luyện sức khỏe, thể chất, kéo dài tuổi thọ, phát triển toàn diện các tố chất, nhanh, mạnh, bền, khéo mà còn có tác dụng chữa bệnh, đặc biệt là bơi lội góp phần chữa bệnh cong vẹo cột sống trong học sinh. Tên thực tế bệnh cong vẹo cột sống trong học sinh chưa có loại thuốc nào điều trị được.

Căn cứ các tài liệu nghiên cứu và từ thực tiễn chứng minh, môn bơi lội có những tác dụng sau:

Luyện tập bơi lội giúp người tập rèn luyện ý chí, lòng dũng cảm, tính cần cù, chịu khó, ý thức tập thể, tính đồng đội rất cao đối với những vận động viên (VĐV) bơi lội nằm trong các đội tuyển quốc gia và quốc tế. Tập luyện bơi lội còn có tác dụng củng cố và nâng cao sức khỏe, phát triển cơ thể con người toàn diện, cân đối bậc nhất so với các môn thể thao khác. Người tập bơi trong môi trường nước có tác dụng rất tốt đối với hệ tim mạch, hệ hô hấp, tăng quá trình trao đổi chất. Khi bơi nước có khả năng hấp thụ nhiệt gấp 4 lần không khí, các nhóm cơ của toàn thân đều được tham gia vận động, giúp cho cơ bắp phát triển cân đối, toàn diện, thân hình thon thả và đẹp.

 

Luyện tập bơi lội có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của hệ thần kinh trung ương bởi vì khi bơi thân người nằm ngang bằng trên mặt nước. Tư thế đó giúp giữ thăng bằng cho cơ thể, có tác dụng tốt đối với cơ quan phân tích tiền đình, chính vì vậy VĐV bơi lội tính tình hòa nhã, hiền lành hơn các môn thể thao khác.

Luyện tập bơi lội có tác dụng tốt đối với hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ tim mạch, tăng quá trình trao đổi chất. Những người thường xuyên luyện tập nhịp tim lúc tĩnh từ 46-60 lần/phút. Người không luyện tập nhịp tim từ 70-75 lần/phút. Lưu lượng máu trong 1 phút có thể từ 4,5 lít lúc bình thường tăng lên 30-40 lần/phút khi vận động. Bơi lội cần tiêu hao nhiều năng lượng (vì ở môi trường nước). Mỗi chu kỳ bơi là một lần thở ra, hít vào. Nhu cầu đòi hỏi lượng ô xy rất lớn. Do đó người bơi phải thở sâu, hơn nữa áp suất của nước tác động vào lồng ngực, người bơi phải thở ra phải mạnh, tích cực. Chính vì vậy các cơ hô hấp của người tập bơi phát triển, dung tích sống của VĐV bơi rất lớn (từ 4-5 lít). Ở người bình thường chỉ 3,4 lít đối với nam, 2,4 lít đối với nữ.

Thường xuyên tập luyện bơi lội các tố chất như: sức mạnh, sức nhanh, sức bền, linh hoạt, khéo léo được phát triển, từ đó nâng cao khả năng vận động, góp phần phục vụ sản xuất, phục vụ quốc phòng, bơi phòng chống lũ lụt, bơi giảm thiểu khả năng đuối nước đối với thế hệ trẻ học sinh, sinh viên. Chính vì vậy, bơi lội cần được phổ cập rộng rãi, trong học sinh, trong mọi ngành, mọi nghề, mọi đối tượng phục vụ nhiệm vụ chính trị của Đảng, bồi bổ sức dân để xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội.

Hải Dương chúng ta nằm giữa trung tâm đồng bằng Bắc Bộ, hồ ao, sông ngòi dày đặc, từ đặc điểm địa lý này đã tạo điều kiện thuận lợi cho lớp lớp con em Hải Dương gắn liền với sông nước và điều kiện cần thiết là phải rèn luyện và tập hơi phổ thông để tránh đuối nước. Trên cơ sở đó đào tạo và tuyển chọn được nhiều lớp VĐV ưu tú. Năm 1943 tại Giải bơi vô địch Đông Dương diễn ra trên sông Sài Gòn lịch sử, danh thủ Nguyễn Văn Cử - “cá Kình miền Bắc” người làng Vạn Chài (Ngọc Châu, TP Hải Dương) giành chức vô địch. Hòa bình lập lại ở miền Bắc, VĐV Nguyễn Chí Lập đã cùng đồng đội giành Huy chương Đồng Ganepo Jakata 1963 tại Indonesia. Đó chính là niềm tự hào của nền thể thao miền Bắc XHCN. Hàng năm đoàn VĐV bơi lội tỉnh ta đều tham gia các giải bơi vượt sông truyền thống Bạch Đằng toàn miền Bắc và toàn quốc đều giành thứ hạng cao. Năm 1957 đoàn VĐV Hải Dương giành chức vô địch toàn miền Bắc. Các giải bơi: vượt sông Hồng (Hà Nội); sông Đào (Nam Định), sông Văn Úc (Hải Phòng), Biển Cửa Lục (Quảng Ninh); sông Mã (Thanh Hóa), sông Hương (Huế); sông Sài Gòn (tp Hồ Chí Minh); sông Nhật Lệ (Quảng Bình); sông Cầu Giẽ (Hà Tây cũ) những kình ngư Hải Dương tham dự giành thành tích xuất sắc. Đặc biệt hai lần tổ chức Giải bơi vượt sông truyền thống Bạch Đằng diễn ra tại sông Thái Bình (Hải Dương) năm 1974, 1979 đoạn từ Văn Thai về cầu Phú Lương đều giành giải Ba toàn đoàn.

Bằng vị trí địa lý thuận lợi, nhận rõ lợi ích tác dụng của tập luyện bơi lội, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của các cấp ủy Đảng và chính quyền, tỉnh ta là đơn vị đầu tiên trong cả nước xây dựng bể bơi đơn giản gắn liền với sân vận động, trường học. Xã Nam Chính huyện Nam Sách nơi có bể bơi đầu tiên của cả nước đã phấn đấu toàn chi đoàn biết bơi; toàn xã đoàn biết bơi, toàn xã Nam Chính biết bơi, xóa nạn mù bơi trong toàn xã được Tổng cục Thể dục thể thao và Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tặng cờ thi đua tiên tiến về phong trào tập luyện bơi lội.

Thực hiện đề án xây dựng ao bơi hợp vệ sinh khu vực nông thôn góp phần xây dựng nông thôn mới, đến nay tỉnh ta đã xây dựng và hoàn thiện 36 ao bơi hợp vệ sinh trải đều ở 12 huyện, thị xã, thành phố. Đặc biệt thành phố Hải Dương, thành phố Chí Linh, thị xã Kinh Môn có hàng chục bể bơi tiên tiến hợp vệ sinh phục vụ thiếu niên, học sinh. Các bể bơi hiện đại, bể bơi đơn giản, bể bơi thông minh gắn liền với trường học, khu dân cư đều phát huy tác dụng tốt.

Mùa hè đã về, ve kêu, hoa phượng đỏ báo hiệu một mùa bơi đã đến, lớp lớp thế hệ trẻ tỉnh ta từ thành thị đến nông thôn, hồ hởi phấn khởi bước vào mùa bơi. Song đáng buồn do dịch Covid 19 đã làm ảnh hưởng trực tiếp đến phong trào tập luyện bơi lội của thanh thiếu niên học sinh tỉnh ta.

Trong nhiều thập kỷ qua, phong trào tập luyện bơi lội Hải Dương vẫn là một trong 10 tỉnh, thành, ngành dẫn đầu cả nước, chính vì vậy tỉnh ta đã từng bước xóa được nạn mù bơi; tỉ lệ thanh thiếu niên học sinh bị đuối nước giảm thiểu đáng kể. Các cấp ủy đảng, chính quyền, các đoàn thể quần chúng, cần quan tâm hơn nữa để bộ môn bơi xứng đáng là môn thể thao nhóm 1, nằm trong chương trình thi đấu Olympic (thế vận hội). Xứng đáng với truyền thống thượng võ của ông cha. Xứng đáng với vị thế chúng ta có được trong tương quan thể thao toàn quốc.

 Trịnh Công Quyền - Nguyên Giám đốc Sở TDTT Hải Dương