Người dân vào cuộc

Nhận thức ý nghĩa, tầm quan trọng của phong trào, ngay từ những ngày đầu triển khai, công cuộc xây dựng làng, KDC văn hóa ở Kinh Môn đã nhận được sự vào cuộc tích cực của người dân. Làng Xạ Sơn, xã Quang Trung, (nay là xã Quang Thành) là tấm gương đi đầu phong trào. Đăng ký xây dựng danh hiệu, năm 1994, cùng với lập quy ước, nhân dân trong thôn đóng góp công, của sửa nhà văn hóa làm nơi sinh hoạt. Năm 1995, Xạ Sơn vinh dự được UBND tỉnh công nhận là làng văn hóa đầu tiên của tỉnh. Để xứng với danh hiệu Làng văn hóa, cán bộ và nhân dân thôn Xạ Sơn không ngừng phấn đấu vươn lên. Kinh tế, văn hóa, xã hội của Xạ Sơn có nhiều khởi sắc. Nhiều năm liền, trong thôn không xảy ra tệ nạn xã hội, tình hình an ninh, trật tự được bảo đảm. Ông Vũ Tuấn Câu - Trưởng thôn Xạ Sơn cho biết: để nâng cao chất lượng phong trào, năm 2004 nhân dân trong thôn đóng góp hơn 200 triệu đồng cùng hàng trăm ngày công xây dựng nhà văn hóa mới khang trang. Từ năm 2010-2014, nhân dân trong thôn đóng góp trên 2 tỷ đồng xây dựng khuôn viên nhà văn hóa, đường bê – tông trong làng, ngoài đồng, các phong trào văn hóa, văn nghệ, quỹ khuyến học… Tỷ lệ gia đình văn hóa trong thôn hàng năm đạt trên 90%. Thu nhập bình quân đầu người của thôn hiện đạt trên 40 triệu đồng/người/năm. Xạ Sơn luôn là lá cờ đầu trong xây dựng, giữ vững và phát huy tốt danh hiệu của huyện cũng như của tỉnh.

 

Từ Xạ Sơn, phong trào xây dựng làng, KDC văn hóa đã lan tỏa mạnh mẽ ở Kinh Môn với sự vào cuộc chủ động, tích cực của người dân, đặc biệt trong lĩnh vực xây dựng nhà văn hóa. Nhiều xã chỉ vài năm đã xây dựng được 2 - 3 nhà văn hóa thôn từ nguồn đóng góp của nhân dân. Từ khi triển khai xây dựng nông thôn mới năm 2011, tất cả các thôn của xã Thăng Long đều đã có nhà văn hóa. Tuy nhiên do được xây dựng ở giai đoạn trước nên diện tích một số nhà văn hóa nhỏ hẹp, không đáp ứng được tiêu chí. Trước thực trạng đó, xã huy động nhân dân các thôn tự bỏ kinh phí kiến thiết nhà văn hóa thôn theo quy định của ngành văn hóa. Chỉ từ năm 2011 đến nay, đã có 3 nhà văn hóa ở các thôn Hà Tràng, Trung Hòa, Bến Thôn được xây mới với số tiền trên 1,5 tỷ đồng do người dân đóng góp cùng hàng trăm ngày công. Nhà văn hóa thôn Lê Xá, xã Lê Ninh vừa hoàn thiện với kinh phí gần 1 tỷ đồng. Ngoài số tiền khoảng 200 triệu đồng do trên và địa phương hỗ trợ, phần kinh phí còn lại chủ yếu từ nguồn tài trợ của con em xa quê và nhân dân đóng góp. Trong quá trình xây dựng, nhân dân trong thôn còn đóng góp hàng trăm ngày công để san lấp mặt bằng. Cùng thời gian thôn Nội Hợp của xã cũng xây dựng nhà văn hóa với kinh phí 800 triệu đồng chủ yếu từ nguồn đóng góp của nhân dân. Bằng việc huy động sức dân, đến nay 100% thôn, KDC của Kinh Môn đã xây được nhà văn hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân tổ chức sinh hoạt cộng đồng.

Địa phương sát sao

Có được những kết quả trên phải kể đến sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của địa phương, đặc biệt việc thực hiện hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá”. Ban chỉ đạo “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” thị xã thường xuyên được kiện toàn và hướng dẫn kiện toàn Ban chỉ đạo các xã, phường đảm bảo cơ cấu, thành phần, trong đó phát huy tốt vai trò của đồng chí Trưởng ban, Phó ban Thường trực và nòng cốt là ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Ủy ban MTTQ và Liên đoàn Lao động. Đồng thời chỉ đạo các xã, phường tiếp tục triển khai công tác quy hoạch xây dựng nông thôn mới nâng cao, trong đó có quy hoạch phát triển các thiết chế văn hóa như: Nhà văn hóa, thư viện, sân vận động và sân chơi, bãi tập...

Trên cơ sở các tiêu chí được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và UBND tỉnh quy định, thị xã Kinh Môn chỉ đạo các xã, phường rà soát, động viên các thôn, KDC đăng ký và triển khai xây dựng danh hiệu văn hóa. Các làng, KDC đăng ký tích cực vận động nhân dân hoàn thiện các nội dung, nhiệm vụ về phát triển kinh tế, văn hoá xã hội, an ninh quốc phòng, xây dựng quy ước, tuyên truyền, vận động các dòng họ, con em xa quê đóng góp tiền của, sức lực xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao. Hàng năm, các xã, phường tự kiểm tra đánh giá ban đầu các làng đề nghị công nhận làng văn hóa. Ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” thị xã, tỉnh kiểm tra những làng văn hóa được đề nghị UBND tỉnh tặng Bằng khen duy trì tốt danh hiệu 5 năm.

Công tác xây dựng thiết chế văn hóa được Kinh Môn đặc biệt coi trọng. Ngoài nguồn lực từ dân, nguồn xã hội hóa, nguồn hỗ trợ của trên, thị xã hỗ trợ mỗi nhà văn hóa thôn, KDC xây mới từ 100-200 triệu đồng tùy theo số dân. Cùng với đó, mỗi thôn, KDC sửa chữa, nâng cấp sân vận động, thị xã hỗ trợ 30 triệu đồng. Nhờ đó, hệ thống thiết chế văn hoá, thể thao cơ sở dần được hoàn thiện, phát triển nhanh về số lượng. Bằng nhiều giải pháp cụ thể, trong 20 năm thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, công cuộc xây dựng làng, KDC văn hóa ở Kinh Môn đã đạt được những kết quả đáng mừng. Từ 01 làng được công nhận vào năm 1995, đến năm 2000 toàn huyện mới có 12 làng, KDC văn hoá trên tổng số 112 làng, KDC, đạt tỷ lệ trên 10%. Đến nay, thị xã Kinh Môn đã có 106/112 làng, khu dân cư đạt danh hiệu văn hóa, đạt tỷ lệ 94.6%.  Có 18 xã, phường tất cả các thôn đều đạt danh hiệu văn hóa. Ngoài ra, huyện có hàng chục làng, KDC được UBND tỉnh tặng bằng khen. Mới nhất, Năm 2018, Ủy ban nhân dân tỉnh đã tặng Bằng khen cho Làng văn hóa Nhẫm Dương (Duy Tân) và Làng văn hóa Đồng Hèo (Tân Dân) vì đã có thành tích tiêu biểu trong việc giữ vững và phát huy danh hiệu Làng văn hóa.